EPAM - Ekonomi ve Politika Araştırmaları Merkezi

Birleşmiş Milletler'de Reform İhtiyacı

 

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nun 72'nci Olağan Toplantısı'nın başladığı günle eş zamanlı düzenlenen etkinlikte uluslararası siyaset konusunda uzman isimler BM'nin reform ihtiyacını ve bu konuda yapılması gerekenleri masaya yatırdı. Küresel Sorunlar Platformu Direktörü İdris Kardaş'ın moderatörlüğünde gerçekleşen toplantıda; İstinye Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Mesut Hakkı Caşın, Medipol Üniversitesi Öğretim Üyesi Yar. Doç. Dr. Selman Öğüt ve Habertürk Dış Politika Yazarı Özcan Tikit konuşmacı olarak yer aldı. Toplantıyı düzenleyen Küresel Sorunlar Platformu'nun Direktörü İdris Karda şöyle konuştu: "Birleşmiş Milletler mevcut haliyle dünyaya barış, adalet ve huzur getirmekten uzak görünüyor. İkinci Dünya Savaşı koşullarında oluşturulan Güvenlik Konseyi ne yazık ki eşitlik yerine adaletsizlik üretmektedir.

 

İslam coğrafyasından Afrika'ya, Güney Amerika'dan Çin hariç Asya'ya varıncaya kadar, karar alma mekanizmalarına müdahale eden tek bir devlet yok. Bu durum, artık sürdürülebilir olmaktan çıkan bir sorun halini almıştır. Türkiye de bu açıdan çok önemli bir itirazı yükseltmeye başlamıştır. Cumhurbaşkanımızın "Dünya 5'ten Büyüktür" söylemi ile somutlaşan itiraz, uzun süredir Türkiye'nin önemli bir dış politikası haline geldi. Birçok uluslararası krizde gözlerin ilk önce aradığı kurum olan BM, neredeyse her kriz sonrası sadece tespit yapıyor ya da raporlar hazırlıyor. Son zamanlarda Suriye, Arakan, Afrika ve diğer sorunlu bölgelerde BM'nin pasif tutumu da haklı olarak eleştiri konusu oluyor.

Ancak, mevcut yapısı içerisinde BM'nin hareket alanının da sınırlı olduğu bir gerçek. Dolayısıyla başta tüm bu pasifliğin kaynağı olan Güvenlik Konseyi'nin yapısı olmak üzere, BM'nin birçok alanda reforma tabi tutulması gerekiyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın özellikle küresel adalet ve uluslararası işbirlikleri açısından BM'de reform ihtiyacını dillendirmesi, bizi de son derece heyecanlandıran önemli bir çağrı oldu. İstinye Üniversitesi Küresel Sorunlar Platformu olarak, BM ve reform konusuna özellikle eğilecek ve Cumhurbaşkanımızın dünyanın her bölgesindeki insani sorunlara dikkat çekmek için gösterdiği çabaya bir nebze olsun katkı sunmaya çalışacağız. Bu bağlamda önümüzdeki günlerde İstinye Üniversitesi Küresel Sorunlar Platformu bünyesinde "BM Reform Çalışma Grubu" çalışmalarını da başlatacağız." Toplantıda; BM'nin uluslararası hukuk bağlamında yeri ve meşru güç kullanımı, uluslararası siyaset dengeleri bakımından reformun ne kadar mümkün olduğu, reformun alt yapısının neler olabileceği, uluslararası alanda bugüne kadar yapılan reform tartışmaları, Güvenlik Konseyi yapısında reform için ortaya atılan öneriler de konuşuldu.